मेरू पर्वत: विश्वाचे केन्द्रस्थान



हिंदू, जैन व बौद्ध पुराणकथांनी मेरुला विश्वाच्या केंद्रस्थानी वा पृथ्वीच्या नाभिस्थानी मानले आहे. म्हणूनच माळेच्या मध्यमण्याला लक्षणेने‘मेरुमणी’ म्हणतात. विविध पुराणकथांच्या मते जंबू वगैरे द्वीपे कमळाच्या पाकळ्यांप्रमाणे त्याच्या भोवती आहेत. [→ जंबूद्वीप]. सूर्य, चंद्र व इतर ग्रह त्याच्या भोवती प्रदक्षिणा घालतात. त्याची उंची ८५ हजार योजने आहे. त्याच्या शिखरावर स्वर्गीय गंगा उतरते. त्याच्या शिखरावर ब्रह्मदेवाची नगरी असून उतारावर इंद्रादी अष्ट दिक्‌पालांच्या नगरी आहेत. तेथे देव, गंधर्व, सप्तर्षी इत्यादींचे वास्तव्य असते. रावणाची लंका हे मूळचे मेरुचेच एक शिखर होय. तो स्वर्गाला  आधार देतो. त्याच्या खाली सप्तपाताल लोक असून त्यांच्या खाली विश्वाचा आधार वासुकी आहे. पांडवांचा अखेरचा प्रवास मेरुच्या दिशेने झाला. ‘मेरुसावर्ण’ व ‘मेरुसावर्णि’ या नावाच्या विशिष्ट मनूंनी या पर्वतावर तप केले होते. मेरुच्या अकरा कन्यापैकी मेरुदेवी ही नाभिराजाची पत्नी व जैनांचे आद्य तीर्थकार ऋषभनाथ किंवा आदिनाथ यांची माता होती. मेरुव्रत नावाचे जैनांचे एक व्रमही आहे. सोने, चांदी इत्यादींचा प्रतीकात्मक मेरु करुन तो दान देण्याचे हिंदूचेही एक व्रत आहे.
 

 

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

धनगर समाजातील आडनावे-

तुमचे आडनाव नसल्यास अॅड करावे हि विनंती. ए.एस.पुकळे, सातारा नको शाखाभेद धनगर सारा एक आणि कृपया डबल नाव येऊ नये अशी विनंती 0) कोळपे 1) कोकरे 2) जानकर 3) गोरड 4) विरकर 5) वाघमोडे 6) शेंडगे 7) लुबाळ 8) कारंडे 9) येडगे 10) जेडगे 11) गलंडे 12) रांखुडे 13) तांदळे 14) मेटकरी 15) पुकळे 16) खरात 17) बावधाने 18) दोलताडे 19) मोटे 20) शेळके 21) मुढे 22) वाकसे 23) गावडे 24) देवकते 25) सरगर 26) बनगर 27) पडळकर 28) कटरे 29) घुटुकडे 30) देवकत 31) झंजे 32) खोत 33) कोळेकर 34) धायगुडे 35) शेंबडे 36) बुधे 37) काबुगडे 38) काळे 39) पांढरे 40) पिसे 41) दोरगे 42) भिसे 43) हराळे 44) ढवळे 45) कोळपे 46) हुबाले 47) घुले 48) मासाळ 49) शिंगाडे 50) सातपुते 51) नरबट 52) दिडवाघ 53) बंडगर 54) पाटिल 55) पुजारी 56) पालवे 57) बिचुकले 58) खटके 59) पोले 60) वगरे 61) खांडेकर 62) लेंगरे 63) सातपुते 64) सुळे 65) तरंगे 66) यमगर 67) व्हनमाने 68) पिंजारी 69) सजगणे 70) पिसाळ 71) तामखडे 72) वाटेगावकर 73) इरकर 74) भुते 75) लवटे 76) माने 77) मरगळे 78) हाके 79) गडदे 80) डांगे 81) देशमुख 82) शिंदे 83) तरसे 84) पावणे 85) करे 86) गोरे
Read more

List of Hatkar clans

The  Hatkar  (archaically transliterated as  HattiKara  or  Barhatta  ,  BaraHatti  ) are an  Indian warrior caste , found predominantly in the state of  Maharashtra . The word "hat" means obstinacy in Marathi and "kar" means doer meaning obstinate.  Hatkar  is the subcast of  Dhangar  Community. The following is the list of  Hatkar  clans/Kulas of surnames from  India . Hatkar have Titles  Rao  , Patil  ,  Deshmukh  ,  Maharaja  ,  Subahdar . Hatkar's are called also  Bargi  / Barahatti / Barhatta / Bargahi / Baragahi / Barahghar / Bande  Revolutionary  / Zende  Brave . The Hatkars primarily reside in the Indian states of  Maharashtra , Madhya Pradesh ,  Gujarat ,  Karnataka , and  Andhra Pradesh . ·          1 Kharat ·          2 Lavate ·          3 Thorat ·          4 Kolekar ·          5 Shinde ·          6 Hake ·          7 Swar ·          8 Solankar ·          9 Deokate ·          10 Wakse ·          11 Sargar ·         
Read more

About 108 clans(108 कुळ/कुल) of Dhangars and 22 sub castes (22 पोट जाती).

There are total 108 exogamous groups (clans) of Dhangars found all over India.These clans found Three and half main sub divisions due to division of labour among brothers of one family(एक ही परिवार के सदस्यो में काम का विभाजन हो गया).These are Shepherds(Hatti/Hatkar,Pal,Kuru/Kuruba,Gadariya etc..),Cow herders/Ahir (Yadu and Gawali) or Buffalo keepers(Mahaskar/Gurjar/Gujjar) and wool and blanket weavers (Khutekar,Sangar and Shegar).The half division is butchers(Khatik).All sub sects fall in either of these division.The number three and half is not random selection but has a religious and cosmological significance. These three and half divisions further divided into 22 endogamous groups (sub-castes). http://vinaykumarmadane.blogspot.in/
Read more